Weblog 5 Uitdagende opdrachten

Arjen Appelman15 juli 2016

Op de valreep voor de vakanties en met excuses dat het alweer even geleden is dat ik jullie berichtte. De hoeveelheid weblogs van mijn voorganger is in elk geval niet meer te overtreffen. De afspraak er maandelijks een te produceren blijkt een behoorlijke opgave. Laten we het dan maar op de inhoud gooien, kwaliteit voor kwantiteit. Wat is er zoal gebeurd de afgelopen maanden en wat zijn mijn bezigheden zoal geweest?

De afgelopen maanden zijn bepaald niet rustig verlopen. Het is voor mij een uitdaging geweest om gelijktijdig aan drie compleet verschillende opdrachten te werken. Een opdracht gericht op informatiebeveiligingsbeleid, een tweede opdracht gericht op het ontwikkelen en implementeren van een Security Management Systeem en de derde opdracht omvatte een uitdaging rondom teamontwikkeling. Deze laatste krijgt wat meer aandacht in deze weblog want het heeft een mooie relatie met mijn volgende boek. “Hoe ontwikkel en implementeer je een beveiligingsdienst die top is?”

De afgelopen jaren heb ik in veel organisaties en instellingen rondgelopen met een eigen of uitbestede beveiligingsdienst. In veel gevallen lijken hier smetjes aanwezig te zijn. De beveiligers doen niet wat we zeggen, of ze doen andere dingen dan we denken dat ze doen, ze zijn te reactief, het kennisniveau is te laag… Soms zijn er zelfs incidenten die die veroorzaakt worden door beveiliger… (en dat terwijl we ze juist hebben om incidenten te voorkomen…). Veelal weet het management daarbij niet wat de beveiligers het beste kunnen doen en hoe ze moeten worden aangestuurd. Hoe dit te verbeteren? Er zijn organisaties die rondom dit thema echt met de handen in het haar zitten… (Dit geldt overigens niet voor de organisatie waar ik momenteel mijn opdracht uitvoer).

Ik heb geen pasklaar antwoord op deze vraag. Elke organisatie en situatie vraagt om een specifieke aanpak. In veel gevallen blijkt de situatie over de loop der jaren zo gegroeid te zijn, missen er heldere kaders of weet het management onvoldoende welke richting ze op willen. Ook kunnen er rotte appels in het team zitten. Daarbij ontwikkelen inzichten en wensen rondom de taakuitvoering continue. Een hiervan is de ontwikkeling binnen veel sectoren van beveiliging naar gastheerschap, ofwel de security hosts. Een persoon met voorbeeldige communicatieve vaardigheden en zo alert en doortastend dat hij / zij afwijkingen feilloos signaleert. Logisch is, dat bij de aanstelling van beveiligers in het verleden, niet op deze nieuwe competenties werd gelet… 

Het zou mooi zijn wanneer we teams kunnen leren zelfstandiger te opereren. Hiervoor moet het team vertrouwen hebben, in een veilige omgeving werken en zelfcorrigerend zijn, wat betekent dat zij zelf in staat is te leren van gemaakte fouten (want fouten maak je op weg naar meer zelfstandigheid). Eigenlijk moet zelfstandigheid van teams binnen 24 uurs organisaties een eis zijn aangezien ze ook in de avond, nacht en weekenden de juiste dingen moeten doen in geval zich een calamiteit aandient. En er geen leidinggevende op management niveau aanwezig is. Daar waar de teams nog onvoldoende zelfstandig acteren is een aanpassing aan de kant van de medewerkers beveiliging én aan de kant van het management noodzakelijk. Het management zal het vertrouwen moeten geven en een  rigide aansturing moeten loslaten.

Mooi is dat deze ontwikkeling naar meer zelfstandigheid ook goed aansluit bij een andere trend / ontwikkeling die we al enige jaren zien; die van de wens de teams meer proactief te laten werken en aan predictive profiling te doen. Veel teams die de opdracht krijgen meer proactief te gaan werken kunnen niet verwoorden wat dit dan precies inhoudt. ‘Maar dat doen we toch al jaren’. Proactief beveiligen is een containerbegrip waar per situatie wat anders onder verstaan kan worden. Belangrijk is dat we niet reageren op het moment dat er iets is gebeurd (kunnen allerlei veiligheidszaken zijn) maar acteren voordat dit gebeurt. Hoe fijn zou het zijn wanneer de teams hier vanuit hun zelfstandige rol met enthousiasme mee aan de gang gaan? Mochten er collegae zijn die rondom dit thema input hebben dan houd ik mij van harte aanbevolen.

En dan de activiteiten van de vereniging en de Denktank. Door de drukke periode ben ik helaas alleen naar de regiobijeenkomst van Vincent Vreeken bij de TU Delft gegaan. Een hele interessante en leerzame bijeenkomst. Ron Massink vertelde op 16 juni met veel passie over de wijze waarop de TU Delft Integrale Veiligheid heeft neergezet. Daarna gaf Frits Schut praktische en bruikbare inzichten rondom brandbeveiliging en BHV en zoomden Pieter van Gelder en Simone Sillem in op risicomanagement en de beïnvloeding van menselijk gedrag op het gebied van Veiligheid. Wat mij betreft weer een pareltje in het logboek van VBN regiobijeenkomsten!

De Nationale Denktank Integrale Beveiliging (NDIB) deed eindelijk echt van zich spreken door een eerste artikel te publiceren. Dit verscheen in het blad Beveiliging in maart 2016. Geschreven door Raymond de Jong en ondergetekende benaderden de denktankleden het onderwerp Agressie & Geweld op alternatieve wijze. Omdenken noemen we dit binnen de Denktank. Bij de aanpak van Agressie & Geweld grijpen veel dienstverleners naar repressieve maatregelen. Blijven de incidenten zich voordoen dan worden de maatregelen steeds zwaarder en gestapeld. Wat nu als we eens kijken naar de oorzaken van Agressie & Geweld? Wat blijkt, veel beveiligers, klachtenfunctionarissen en ombudspersonen geven aan dat de eigen organisatie (althans een aantal medewerkers) soms (soms ook regelmatig) Agressie & Geweld oproept……! Over laag hangend fruit gesproken…..

De Denktank heeft de ambitie nog voor het eind van het jaar rondom drie of vier nationale veiligheidsthema’s te hebben omgedacht, de andere zijn: Omdenken over cybercrime, de loyaliteit van generatie 2.0 en fitheid als vergeten competentie van beveiligers. De laatste vind ik persoonlijk een hele interessante en past ook in het nieuwe boek… Het is niet leuk wanneer een afdelingshoofd in een algemeen ziekenhuis tegen mij zegt wanneer ik naar de performance van de beveiligers vraag: ‘Tja, we vragen ons af of we de Beveiliging de volgende keer wel moeten oproepen’ ‘de laatste keer dat we dat deden kwam er iemand duidelijk geïrriteerd en buiten adem aansloffen’ ‘Hij had er geen zin in en kon nauwelijks een woord uitbrengen nadat hij twee gangen en een trappenhuis doorgelopen had’.

Het afgelopen half jaar hebben we weer twee NDIB-sessies gehad. Een bij DNB en eentje in de buitenlucht rondom een gevangenis (dit om nieuwe inspiratie op te doen….). Leuk hoe je je tijd tijdens zo’n wandeling anders gebruikt. In plaats van stukken door te nemen en agendapunten af te lopen, lopen we creatief te brainstormen en bewegen we volop. Afgekeken van Steve Jobs, die al wandelend Apple bouwde tot wat het nu is… Dat beloofd nog wat voor de Denktank!

Als laatste activiteit in de afgelopen periode wil ik het hoofdstuk ‘Security’ in de praktijkgids Arboveiligheid benoemen. Vorig jaar was ik voor de eerste keer gevraagd dit hoofdstuk geheel te herzien. Dit jaar heb ik een update aangeleverd van dit hoofdstuk. Zo kan de gids er weer een jaartje tegenaan.

Natuurlijk sta ik stil bij mijn opvolger. Het is nog even weg, op 1 november om precies te zijn. Dan mag mijn opvolger het stokje overnemen en zich een tweetal maanden later ook voorzitter van de Denktank Integrale Beveiliging noemen! Ik kan het iedereen aanraden, leuke titel, leuke extra werkzaamheden, leuk al die aandacht. Wel is het goed je te realiseren dat het wat tijd kost. Mocht je iemand kennen die ons vakgebied goed kan vertegenwoordigen en die wat tijd beschikbaar heeft geef hem / haar dan op op onze website!

Noteer 14 december alvast de middag in de agenda. Op die dag heeft de Nationale Denktank Integrale Beveiliging een middagsymposium met de NCTV en de UVA bij DNB gepland. Er worden vanuit de samenwerkende partijen een aantal inhoudelijke thema’s gepresenteerd. Daarna zal ik het stokje van mijn voorzitterschap NDIB overdragen aan de nieuwe Security Professional en nemen we afscheid van Berndt Rif als voormalig voorzitter van de Denkdank en voormalig Security Professional van het Jaar.

Als afsluiter nog even terug naar mijn hobby; troeprennen. Zoals bekend ren, buk, kniel en grijp ik elke zondag nog steeds samen met Ben zes plastic tassen vol met zwerfafval bij elkaar. Ik was laatst op een bijeenkomst op de school van een van mijn kinderen. Wat bleek: voor alle eerste jaars staat er steevast een project op het programma van het Technasium waarin de kinderen gevraagd wordt na te denken op welke wijze het afvalprobleem kan worden opgelost: een boot met een constructie om plastic te vissen, een plastic magneet, een plastic grijper gemaakt van gerecycled materiaal… Zo maar een paar ideeën die naar boven komen borrelen bij deze jonge creatieve breinen. En het toppunt voor mij was een boot vol met toeristen die ieder een schepnet in de hand hadden. Niet om vissen te vangen, maar plastic, blikjes en ander afval te scheppen. Wow, een nieuwe vorm van vertier, betalen om afval op te ruimen. Briljant idee in de Amsterdamse grachten!

En daarmee wil ik ook nog eens de link naar ons vakgebied onderstrepen: een schone omgeving is ook veilig! Rommel trekt rommel aan en leidt tot vervuiling. Vervuiling leidt tot gevoelens van onveiligheid en trekt criminaliteit aan. Een van onze collega’s zei treffend: Arjen; als het bij mij een bende is op het parkeerterrein zien criminelen dat wij onze processen niet op orde hebben. Wat geldt voor afval, geldt ook voor onze financiële processen zoals het frequent afstorten van geld. Door de rommel op het parkeerterrein wordt de kans op een overval vergroot!

Ik hoop voor 1 november nog een paar weblogs te publiceren….. Mocht je zaken willen aandragen voor een weblog: ik ben bereikbaar op a.appelman@aessecurity.nl.